אולדריך דוראס

מתוך המכלול, האנציקלופדיה היהודית
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
אולדריך דוראס
Oldřich Duras
אולדריך דוראס
לידה 30 באוקטובר 1882
פטירה 5 בינואר 1957 (בגיל 74)
הדרגה הגבוהה ביותר רב אמן משנת 1950
מדינה האימפריה האוסטרו-הונגרית, צ'כוסלובקיה

אולדריך דוראסצ'כית: Oldřich Duras )‏ (30 באוקטובר 1882 - 5 בינואר 1957 פראג) היה שחמטאי צ'כי ומחבר בעיות שחמט. אחד משחקני השחמט הצ'כים החזקים ביותר בתחילת המאה ה-20. פיד"ה העניקה לו את תואר רב אמן בשנת 1950.

התחרות הראשונה בה התבלט דוראס הייתה הילברסום 1903 כאשר סיים במקום השני. בין ניצחונותיו הבולטים זכייה במקום הראשון (משותף עם עקיבא רובינשטיין) בתחרות ברמן 1905, תוצאה שזיכתה אותו בתואר אמן, וינה 1908 (משותף עם גזה מארוצי וקרל שלכטר), תחרות פראג 1908 (משותף עם שלכטר), וברסלאו 1912 (משותף עם רובינשטיין).

בשנים 1905, 1909 ו-1911 זכה דוראס באליפות בוהמיה.

בשנת 1906 סיים שני בתחרות נירנברג, אחרי פרנק מרשל, גם בווינה בשנת 1907 סיים שני אחרי ז'אק מיזס. בשנת 1909 חלק מקום שלישי עם רודולף שפילמן בתחרות סנקט פטרסבורג אחרי עמנואל לסקר ורובינשטיין. בשנת 1910 סיים במקום השני בתחרויות גטבורג והמבורג.

בשנת 1913 נסע לניו-יורק, שם השתתף בתחרות מועדון מנהטן וסיים במקום השלישי אחרי חוסה ראול קפבלנקה ומרשל.

היו לו תוצאות חיוביות מול ריצ'רד טייכמן +6 -2 =6 (שישה ניצחונות, שש תוצאות תיקו ושני הפסדים), דוד ינובסקי +3 -1 =0, שלכטר +2 -1 =11 ואהרון נימצוביץ' +3 -2 =3, תוצאות שקולות מול זיגברט טאראש ומול מארוצי. מול מרשל היה במינוס נקודה: +7 -8 =5, במשחק היחיד ששיחק מול לסקר הפסיד, היה לו תיקו והפסד בשני משחקים מול קפבלנקה והיה בתוצאה שלילית גבוהה מול רובינשטיין, אוסיפ ברנשטיין ומילן וידמר.

כפרובלמאי חיבר דוראס כ-50 בעיות ואטיודים.

על שמו קרויה הסתעפות דוראס בפתיחה הספרדית : 1. ה4 ה5 2. פו3 פג6 3. רב5 א6 4. רא4 ד6 5. ג4

דוראס היה ידוע בשאיפתו למצות את המירב מן המשחק, ואחד ממשחקיו בתחרות קרלסבד משנת 1907 נמשך 168 מסעים ולמעלה מ-22 שעות, שיא עולמי באותה עת.

אטיודים בשחמט

8 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png מלכה לבנה
7 מלך שחור Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png רגלי שחור פרש שחור Chess l44.png
6 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png פרש לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
5 Chess d44.png Chess l44.png רץ שחור מלכה שחורה Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
4 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
3 פרש שחור Chess l44.png Chess d44.png רץ לבן Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png מלך לבן
2 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
1 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
א ב ג ד ה ו ז ח

אטיוד משנת 1900, הלבן מתחיל וכופה תיקו

פתרון: פג8+ מב7 2. רה4 מה:ה4 3. פד6+ ר:ד6 4. מהא8+ מ:א8 תיקו

8 מלך שחור Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
7 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png רגלי שחור פרש שחור Chess l44.png
6 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png רץ שחור Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
5 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
4 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png מלכה שחורה Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
3 פרש שחור Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png מלך לבן
2 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
1 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
א ב ג ד ה ו ז ח

עמדת הסיום

8 מלך שחור Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
7 רגלי שחור רגלי שחור Chess d44.png מלך לבן Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
6 רגלי לבן Chess d44.png Chess l44.png רץ לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
5 רגלי שחור Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
4 רגלי לבן Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
3 רגלי לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
2 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
1 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
א ב ג ד ה ו ז ח

אטיוד משנת 1901, הלבן מתחיל וזוכה

1 מג8 ב:א6 (אם 1...ב5 2. א:ב5 א4 3. ב6 א:ב6 4. רב8 ב5 5 מג7) 2. רב4 א:ב4 3 א:ב4 א5 4 ב5 א6 5 מג7 וזוכה

8 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
7 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png רגלי שחור Chess l44.png
6 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png מלך שחור
5 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
4 Chess l44.png מלך לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
3 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
2 Chess l44.png רגלי לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
1 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
א ב ג ד ה ו ז ח

אטיוד משנת 1905, הלבן מתחיל וזוכה

1. מג5! מסע זה מסייע לרגלי הלבן להתקדם, ומקשה על השחור להתקדם. 1...ז5 (אם 1... מז6 (כדי להתמודד עם הרגלי הלבן) 2. ב4 מו7 3. ב5 מה7 4. מג6 מד8 5. מב7 ז5 6. ב6 ז4 7. מא7 ז3 8. ב7 ז2 9. ב8=מה+ וזוכה.)

2. ב4 ז4 3. מד4 ז3 4. מה3 מז5 כדי להגן על הרגלי, משום שאין סיכוי לרדוף אחרי הרגלי הלבן.

5. ב5 (אסור מו3 מו5 6. מ:ז3 מה4 ולוכד את הרגלי הלבן - תיקו.) 5...מז4 6. ב6 מח3 (אם 6...ז2 7. מו2 מח3 8. מז1 וזוכה).

7. ב7 ז2 8. מו2 מח2 9. ב8=מה+ ומט במסע הבא.

8 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png מלך שחור Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
7 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
6 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png רגלי שחור רץ שחור Chess d44.png
5 מלך לבן צריח לבן Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
4 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png רגלי לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
3 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png רגלי שחור Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
2 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
1 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
א ב ג ד ה ו ז ח

אטיוד משנת 1926, פורסם בעיתון Schachmatny Listok. לבן מתחיל וכופה תיקו

פתרון: 1. צב3 ה2 2. צה3 רח5 3. מב4 ו5 4. מג3 ו4 5. מד2! ו:ה3 6. מה1 מד7 7. ד5 ותיקו

8 מלך שחור Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
7 Chess d44.png Chess l44.png מלך לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
6 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
5 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
4 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
3 Chess d44.png רגלי לבן Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png צריח לבן Chess l44.png
2 רץ שחור רגלי שחור Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
1 פרש שחור Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
א ב ג ד ה ו ז ח

אטיוד משנת 1939, לבן מתחיל וזוכה

פתרון: 1. צז4! ר:ב3 2. צז5 רד5 3. צ:ד5 פב3 4. מב6 ומט במסע הבא.

8 מלך שחור Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
7 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
6 Chess l44.png מלך לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
5 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
4 Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
3 Chess d44.png רץ שחור רגלי לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png צריח לבן Chess l44.png
2 Chess l44.png רגלי שחור Chess l44.png רגלי שחור Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
1 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
א ב ג ד ה ו ז ח

אטיוד משנת 1939, לבן מתחיל וכופה תיקו

פתרון: 1. ג4 ר:ג4 (אם 1.. ד1=מה 2. צז8+ וזוכה) 2. מג7! מא7 (אם 2..ב1=פ 3. צז5 מא7 4. צא5+ רא6 5. צד5) 3. צא3+ רא6 4. צב3 ד1=מה (אם 4... מא8 5. צא3) 5. צב7 מא8 6. צב8+ מא7 7. צב7+ ר:ב7 ותיקו.

8 Chess l44.png פרש שחור Chess l44.png מלכה שחורה Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png רץ לבן
7 צריח לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png רגלי שחור Chess d44.png פרש לבן
6 רגלי שחור מלכה לבנה Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png רגלי לבן Chess l44.png מלך שחור
5 רגלי לבן רגלי שחור צריח לבן Chess l44.png Chess d44.png רגלי לבן Chess d44.png Chess l44.png
4 רץ שחור רגלי לבן צריח שחור Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png רגלי לבן Chess d44.png
3 מלך לבן רגלי שחור רגלי לבן צריח שחור Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png רגלי שחור
2 Chess l44.png רגלי לבן Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png
1 Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png Chess d44.png Chess l44.png
א ב ג ד ה ו ז ח

אטיוד משנת 1947, לבן מתחיל וכופה תיקו

פתרון: 1. צד5! מה:ד5 (אם צ:ד5 2. מהה3+ ומט) 2. רז7+! מ:ח7 3. מה:ב8 מהד8 4. צד7! צד1! (אם צ:ד7 5. מהז3) 5. צ:ד1 מה:ב8 6. צד3 (אם צח1? ח2!) 6...צ:ג3! 7. צ:ג3 מז8 8. צ:ח3 מהח2! 9. צ:ח2 ותיקו. לא יעזור גם 9. צח8+ מה:ח8 10. ר:ח8 מ:ח8 11. ז5 מח7 12. ז6+ ו:ז6 13. ו:ז6+ מ:ז6 14. ו7 מ:ו7 ותיקו

ספרים אודותיו

  • COMPLETE GAMES OF OLDRICH DURAS, J Kalendovsky
  • Quarterly for chess history, Autumn 11/2004, Moravian Chess

קישורים חיצוניים

הערות שוליים

Logo hamichlol 3.png
הערך באדיבות ויקיפדיה העברית, קרדיט,
רשימת התורמים
רישיון cc-by-sa 3.0